check_box_outline_blank zoom_in zoom_out
SSRQ ZH NF II/3 2-1

Sammlung Schweizerischer Rechtsquellen, I. Abteilung: Die Rechtsquellen des Kantons Zürich. Neue Folge. Zweiter Teil: Rechte der Landschaft. Band 3: Die Landvogtei Greifensee, da Rainer Hugener

Citazione: SSRQ ZH NF II/3 2-1

Licenza: CC BY-NC-SA

Ablassbrief von fünf Bischöfen für die Kapelle Fällanden

1325 maggio 20. Avignon

Die in Avignon versammelten Bischöfe Gregorius von Belluno-Feltre, Chrysogonus von Šibenik, Matthäus von Beirut, Venutus von Catanzaro und Stephanus von Brač erteilen allen, welche die Kapelle in Fällanden am Festtag ihres Patrons Johannes des Täufers (24. Juni), an den Herrenfesten zu Weihnachten, Ostern, Himmelfahrt, Pfingsten und Fronleichnam, an den Kreuzfesten, an allen Marienfesten sowie an den Festtagen der Evangelisten Peter und Paul (29. Juni) und allen weiteren Aposteln, des Erzengels Michael (29. September), der Heiligen Stefan (26. Dezember), Laurentius (10. August), Georg (23. April), Martin (11. November), Nikolaus (6. Dezember), Augustinus (28. August), Hieronymus (30. September), Maria Magdalena (22. Juli), Katharina (25. November), Margaretha (15. Juli), Agatha (5. Februar), Gertrud (17. März) und Barbara (4. Dezember), der elftausend Jungfrauen (21. Oktober) sowie zu Allerheiligen (1. November) und Allerseelen (2. November), an allen Sonntagen, im Advent oder während der Fastenzeit besuchen, dort dem Gottesdienst, Vigilien oder Bestattungen beiwohnen, den Sakramenten zu den Kranken folgen, beim Läuten der Abendglocke knieend dreimal das Ave Maria sprechen, auf dem Friedhof für die Seelen der dort Bestatteten beten oder mit Spenden zum Kirchenbau, zur Beleuchtung und zum Schmuck beitragen, einen Ablass von 40 Tagen auf ihre Sünden, wenn der zuständige Diözesanbischof zustimmt. Die Aussteller siegeln.

Das Original dieses Ablassbriefes ist nicht erhalten, doch wird sein Wortlaut in der Bestätigung des Bischofs NikolausPersona: von KonstanzLuogo: vollumfänglich wiedergegeben (SSRQ ZH NF II/3, Nr. 3). Inhaltlich stimmt er fast wörtlich mit vielen anderen Sammelindulgenzen überein, die im 14. Jahrhundert in Avignon ausgestellt wurden, vgl. beispielsweise ChSG, Bd. 6, Nr. 3513, Nr. 3627, Bd. 7, Nr. 4161, Nr. 4169, Nr. 4733 und Bd. 8, Nr. 4840.

Die Kapelle in FällandenLuogo: war erst wenige Jahre zuvor geweiht worden, gemäss einem Eintrag im Jahrzeitbuch des GrossmünstersOrganizzazione: im Jahr 1317 (UBZH, Bd. 9, Nr. 3499). Dass sie als eine der ersten auf der Zürcher LandschaftLuogo: zu einem Ablass kam, dürfte sie dem Umstand zu verdanken haben, dass sie direkt vom Leutpriester des GrossmünstersOrganizzazione: betreut wurde, vgl. Leonhard 2002, S. 61-63.

Testo editionale

[...]Cfr. SSRQ ZH NF II/3, Nr. 3a

Universis sancte matris ecclesie filiis, ad quos presentes
littere pervenerint, nos miseracione divina GregoriusPersona: Feltrensis et BeluensisLuogo: 1 episcopus, CrisogonusPersona: ZibenicensisLuogo: 2 episcopus, MathiasPersona: BencensisLuogo: 3 episcopus, VenutusPersona: CatacensisLuogo: 4
episcopus et StephanusPersona: BraciensisLuogo: 5 episcopus salutem in domino sempiternam. Pia mater ecclesia de animarum salute solicita devocionem fidelium per quedam munera spiritualia, remissiones videlicet et indulgentias, invitare consuevit ad debitum famulatus honorem deo et sacris edibus inpendendum, ut quanto crebrius et devocius illuc confluisDa correggere in: confluitb populus christianus assiduis salvatoris gratiam precibus inplorando, tanto delictorum suorum veniam et gloriam regni celestis consequi mereatur eternam. Cupientes igitur, ut capella beati Johannis BaptistePersona: in VellandenLuogo: , ConstanciensisLuogo: dyocesisOrganizzazione: , congruis honoribus frequentetur et a christifidelibus iugiter veneretur,
omnibus vere penitentibus et confessis, qui ad eandem capellam in festo nativitatis et decollacionis beati Johannis BaptistePersona: Data: 24. aprile (scadenza) et in aliis festivitatibus infrascriptis, videlicet
nativitatis domini nostri Jesu ChristiPersona: Data: 25. dicembre (festività religiose come scadenza), circumcisionisData: 1. gennaio (festività religiose come scadenza), epiphanyeData: 6. gennaio (festività religiose come scadenza), parascevesData: festività religiose senza una data fissa come scadenza, resurrectionis dominiData: festività religiose senza una data fissa come scadenza et ascensionisData: festività religiose senza una data fissa come scadenza eiusdem, penthecostesData: festività religiose senza una data fissa come scadenza, corporis ChristiPersona: Data: festività religiose senza una data fissa come scadenza, invencionisData: 3. maggio (festività religiose come scadenza)
et exaltacionis sancte crucisData: 14. settembre (festività religiose come scadenza), in omnibus et singulis festis beate MariePersona: virginis et beatorum PetriPersona: et PauliPersona: Organizzazione: Data: 29. giugno (scadenza) apostolorum et omnium sanctorum apostolorum et evangelistarumOrganizzazione: ,
sancti MichaelisPersona: Data: 29. settembre (scadenza) archangeli et beatorum StephaniPersona: Data: 26. dicembre (scadenza), LaurenciiPersona: Data: 10. agosto (scadenza), GeorgiiPersona: Data: 23. aprile (scadenza) martirum et sanctorum MartiniPersona: Data: 11. novembre (scadenza), NicolaiPersona: Data: 6. dicembre (scadenza), AugustiniPersona: Data: 28. agosto (scadenza) et JeronimiPersona: Data: 30. settembre (scadenza) confessorum, beatarum Marie MagdalenePersona: Data: 22. luglio (scadenza), KatherinePersona: Data: 25. novembre (scadenza), MargaretePersona: Data: 15. luglio (scadenza), AgathePersona: Data: 5. febbraio (scadenza), GerdrudisPersona: Data: 17. marzo (scadenza), BarbarePersona: Data: 4. dicembre (scadenza) et undecim milium virginumOrganizzazione: Data: 21. ottobre (scadenza), in commemoracione omnium sanctorumData: 1. novembre (festività religiose come scadenza) et animarumData: 2. novembre (festività religiose come scadenza) et
in dedicacione predicte capelle6 et per octavas dictarum festivitatum octavas habentium singulisque diebus dominicis adventus domini et quadragesime causa
devocionis, oracionis aut peregrinacionis accesserint, seu missis, predicacionibus, matutinis, vesperis aut aliis quibuscumque divinis officiis, vigiliis aut
sepulturis mortuorum, ibidem interfuerint, aut corpus ChristiPersona: vel oleum sacrum, dum infirmis portentur, secuti fuerint, vel in serotina pulsatione flexis
genibus secundum modum curie RomaneLuogo: Organizzazione: ter Ave Maria dixerint, sive cimiterium eiusdem ecclesie pro animabus corporum inibi iacentium exorando circumierint,
necnon qui ad fabricam, luminaria, ornamenta aut quevis dicte capelle necessaria manus porrexerint adiutrices vel in eorum testamentis aut extra
aurum, argentum, vestimenta aut aliqua alia caritativa subsidia donaverint, legaverint eidem capelle aut donari vel legari procuraverint, quocienscumque,
quandocumque et ubicumque premissa vel aliquid premissorum devote fecerint, de omnipotentis dei misericordia et beatorum PetriPersona: et PauliPersona: Organizzazione: , apostolorum eius, auctoritate confisi, singuli
nostrum quadraginta diesPeriodo: 40 giorni indulgentiarum de injunctis eis penitenciis misericorditer in domino relaxamus, dummodo dyocesani voluntas ad id accesserit et consensus.
In cuius rei testimonium presentes litteras sigillorum nostrorum iussimus appensione muniri. Datum AvinnoneLuogo di origine: , xxa die mensis maii anno
domini mo ccco vicesimo quinto et pontificis sanctissimi patris domini JohannisPersona: pape xxijdi anno nono.
Data di origine: 20.5.1325

Annotatione

  1. Cfr. SSRQ ZH NF II/3, Nr. 3.
  2. Da correggere in: confluit.
  1. Belluno-FeltreLuogo: in VenetienLuogo: .
  2. ŠibenikLuogo: in DalmatienLuogo: .
  3. Gemeint ist vermutlich eher «BeritensisLuogo: » für BeirutLuogo: als «BelicensisLuogo: » für BelleyLuogo: in BurgundLuogo: , wie vermutet wird in UBZH, Bd. 10, Nr. 3978, Anm. 3.
  4. CatanzaroLuogo: in KalabrienLuogo: .
  5. Vermutlich eher BračLuogo: in DalmatienLuogo: als «BrechinensisLuogo: » für BrechinLuogo: in SchottlandLuogo: , wie vermutet wird in UBZH, Bd. 10, Nr. 3978, Anm. 5.
  6. Die Kapelle war am 20. September 1317Data: 20.9.1317 geweiht worden; die Kirchweihe wurde jeweils am SonntagPeriodo: domenica nach Johannistag (24. Juni)Data: 24. giugno (scadenza) gefeiert, vgl. Leonhard 2002, S. 61.