SDS NE 1 4-1
Les sources du droit suisse, XXIe partie : Les sources du droit du canton de Neuchâtel, Tome 1 : Les sources directes, da Dominique Favarger e Maurice de Tribolet
Citazione: SDS NE 1 4-1
Licenza: CC BY-NC-SA
Paix conclue entre Rodolphe, comte de Neuchâtel, et Jean d'Aarberg, seigneur de
Valangin, contenant entre autres des clauses relatives à la tenue des plaids de
mai et à la condition des hommes dits
«royés»1
luglio 1303. Neuchâtel
Commento
Références originales de l'édition papier Favarger 1982 :
Original sur parchemin avec sept sceaux sur double queue, AEN, D No 12.
Éd. Matile, MonumentsCorsivo, I, No 301, p. 276-279.
Résumé : Boyve, AnnalesCorsivo, I, p. 259-261.
Remarque Favarger 1982 : Les « hommes royés » apparaissent dès 1237 dans le Val-de-Travers, date à laquelle ils sont qualifiés de « coloni qui vocantur reyesCorsivo » (Matile, MonumentsCorsivo, I, p. 92) ; en 1296 (ibidemCorsivo, No 280, p. 256), les « royés » ne peuvent séjourner dans les forteresses (munitionibusCorsivo) de Jean d'Ulrich et Thierry d'Aarberg, ultra voluntatem Corsivodu seigneur de Neuchâtel. Le présent texte nous apprend de plus qu'ils étaient tenus, une fois l'an, d'assister au plaid de mai, à Neuchâtel. Ces brèves indications prouvent à l'évidence que nous avons affaire à des homines regalesCorsivo, qui se rencontrent surtout dans les régions de colonisation de l'Empire. Cf. sur ce sujet, Karl Bosl, « Staat, Gesellschaft, Wirtschaft im deutschen Mittelalter » dans Gebhardt Handbuch der deutschen GeschichteCorsivo, vol. 7, éd. dtvCorsivo, p. 58-59.
Testo editionale
In nomine domini nostri Jhesu Christi, amen. Nos RodolphusPersona: , comes et dominus NovicastriLuogo: , JohannesPersona: , prepositus ecclesie dicti loci et RichardusPersona: , frater ejus, patrui dicti RodulphiPersona: ex una parte et
Johannes de HarbercCambio di lingua: francesePersona: , Uldricus Persona: et ThetricusPersona: , fratres domini de ValemginsCambio di lingua: franceseLuogo: ex parte altera notum facimus universis presentibus et futuris quod cum contemptio et discordia inter nos partes predictas
mota esset ex pluribus et diversis nostris petitionibus et querelis, pro quibus dissensiones et guerras vicissim habuimus inter nos, de quibus inter nos et nostros choadjutores et valitores
fuerunt dampna plurima irrogata, volentes et merito affectantes nostrum et nostrorum amicorum et convalitorum in hac parte futurum periculum evitare et evidentem utilitatem
nostram et comodum ordinare, quelibet pars predicta nostrorum certificata primitus hinc et inde plenarie jure suo de universis et singulis supradictis que confitemur et recogno
scimus specificata fuisse singulariter et particulariter par manus nobilium virorum JohannisPersona: , domini de JourCambio di lingua: francese et Petri de BlonayCambio di lingua: francesePersona: , condomini ViviaciLuogo: , amicorum nostrorum a nobis partibus communiter electorum ad bonam, firman et perpetuam pacem venimus in hunc modum : videlicet ego Johannes de HarberCambio di lingua: francesePersona: , condominus de ValenginsCambio di lingua: franceseLuogo: , sciens, prudens et spontaneus non vi, non
dolo, non metu inductus nec aliquo circonventus, sed propria et libera voluntate necnon pro mea evidenti utilitate et comodo ultra infrascripta designata et posita, habito et recepto justo precio secundum legis meritum confiteor et recognosco me esse fidelem et hominem nobilis viri et potentis RodulfiPersona: comitis et domini NovicastriLuogo: , domini et karissimi consanguinei mei
et eidem homagium et fidelitatem fecisse, salva fidelitate serenissimi principis domini regis RomanorumOrganizzazione: , et venerandi in Christo patris domini basiliensis episcopi ; confitens insuper et recognoscens ego dictus Johannes pro me meisque heredibus a dicto domino meo RodulfoPersona: comite et domino NovicastriLuogo: , datum et concessum esse in perpetuum feodum placitum generalem
quod annuatim consuevit tenere in mense maii semel apud NovumcastrumLuogo: de hominibus regalibus qui vocantur in romana lingua royezCambio di lingua: francese de valle RodolliiLuogo: , quod placitum
tenere possum et debeo annuatim in valle Rodolii Luogo: modo quo supra secundum modum, usum et consuetudinem NovicastriLuogo: . Recognosco insuper ego dictus Johannes de HarbercCambio di lingua: francesePersona:
una cum placito supradicto cunctos regales homines meos supradictos ubicumque sint et in quocumque loco inveniantur sive moram fecerint esse et fore debere de feodo dicti domini mei
RodulfiPersona: et eos de ipsius feodo recognosco. Item homines meos alios commoratesDa correggere in: commorantesa sive moram trahentes in terra sive baronia NovicastriLuogo: predicti vel qui illuc in dicta terra
sive baronia in posterum contigerit pervenire, ex nunc de feodo dicti domini mei Rudolfi Persona: esse recognosco et volo, hoc addito in clausula presenti quod si aliquis vel aliqui
de dictis meis hominibus in vallem Rodollii Persona: supradictam moraturi venirent, tunc predicti tales absoluti et quitti esse debent de feodo supradicto et mihi et dictis fratribus meis debent tunc dicti homines absque dicto feodo remanere. Insuper recognosco jurisdictionem et dominium furcarum de valle Rodollii Luogo: a dicto domino meo Rodulfo Persona: tenere in feodum salvo jure in predictis furchis dicti basiliensis ..Sic episcopi si quod in eisdem inveniretur evidenter habere. Volo insuper et concedo ego dictus Johannes pro me meisque heredibus dicto
RodulfoPersona: domino meo, pro se suisque heredibus in perpetuum stipulantibus quod ipse RodulfusPersona: , si contingerit, quod absit, quod guerra seu contentus moveretur inter ipsum Rodulfum Persona: dominum
meum et serenissimum principem ..Sic regem Romanorum vel gentes suas aut predictum ..Sic episcopum basiliensem vel gentes suas, de gentibus et hominibus meis
regalibus et de aliis hominibus meis quos ab eodum RodulfoPersona: domino meo in feodum teneo juvare se possit et ipsum dicti homines mei teneantur juvare contra
premissos bene et fideliter sicut homines de feodo juvare tenentur dominum suum quocienscumque sibi vel suis oportunum fuerit et eos duxerit requirendum. Promittens per juramentum
et per stipulationem sollempnem in predicto adjutorio impendendo predicto domino meo RodulfoPersona: in posterum, nullum obstaculum imponere vel repulsam. Pro quibus omnibus
et singulis supradictis firmiter et inviolabiliter observandis, confiteor et recognosco pro me et meis heredibus habuisse et recepisse ultra donationem placiti supradicti,
mihi a dicto RudolfoPersona: domino meo factam una cum regalibus hominibus et aliis supradictis, ducentas libras parvorum stephaniensium usualis monete quam quidem summam
pecunie habuisse et recepisse et in evidentem utilitatem meam conversam et versam esse confiteor. Et nos predicti RodulfusPersona: , JohannesPersona: , prepositus et RichardusPersona: , frater ejus, volentes facere gratiam specialem karissimis consanguineis nostris predictis, JohanniPersona: , Uldrico Persona: et ThetricoPersona: , fratribus, omnes simul et quilibet nostrum promittimus per stipulationem sollempnem homines eorum vel habitatores in terra eorumdem non recipere nec recipi facere in burgenses nostros NovicastriLuogo: . Et si, quod absit, immemores presentis concessionis essemus imposterum recipiendo in burgenses nostros ut supra de hominibus vel habitatoribus eorumdem, illos tales receptos in burgenses nomine de burgensia
predicta promittimus et tenemur [...]Irrilevanza editoriale1.
In quorum omnium premissorum testimonium, nos predicti
RodulfusPersona: , comes et dominus Novicastri, JohannesPersona: , prepositus et RichardusPersona: , frater ejus ac Johannes Persona: et UldricusPersona: , condomini de ValenginsCambio di lingua: franceseLuogo: , pro nobis et pro ThetricoPersona: , fratre nostro, quia proprium
sigillum non habet, sigilla nostra propria presentibus litterius duximus apponenda. Et ego dictus ThetricusPersona: sigillis dictorum fratreum meorum JohannisPersona: et UldriciPersona: , una cum sigillis
sequentibus in hac parte sum contentus. Et insuper nos prenominati RodulfusPersona: comes et dominus Novicastri, JohannesPersona: , prepositus, et RichardusPersona: atque Johannes de HarbercCambio di lingua: francesePersona: ,
UldricusPersona: et ThetricusPersona: , fratres, rogavimus venerabilem virum dominum .. officialem curie lausannensis et nobiles viros predictos, JohannemPersona: , dominum de JourCambio di lingua: francese et Petrum de BlonayCambio di lingua: francesePersona: , condominum ViviaciLuogo: et sigilla sua presentibus litteris volint apponere ad majorem firmatatem. Nos autem dictus .. officialis sigillum curie lausannensis et
nos dicti Johannes, dominus de JourCambio di lingua: francese et Petrus de BlonayCambio di lingua: francese, sigilla nostra ad preces et instanciam omnium prenominatorum utriusque partis generaliter et specialiter
presentibus litteris duximus apponenda in testimonium veritatis omnium premissorum. Datum et actum mense julii, anno Domini m ccc. tercio.Data: luglio 1303
Descrizione della fonte
Édition